Ελαφονήσι

Ο κάθε επισκέπτης, φτάνοντας στο Ελαφονήσι, θα χρειαστεί μερικά λεπτά για να συνειδητοποιήσει το μεγαλοπρεπές, φυσικό αριστούργημα που αντικρίζει. Μια μικρή χερσόνησος που χωρίζεται στην αρχή της από το νερό της θάλασσας, δίνοντας την αίσθηση ότι αποτελεί ένα ξεχωριστό νησί. Το τοπίο είναι τροπικό, σαγηνευτικό και προκαλεί τον αυθόρμητο ανθρώπινο θαυμασμό. Ψιλή, λεπτή, λευκή με ροζ αποχρώσεις αμμουδιά, κέδροι, σμαραγδί διάφανα κρυστάλλινα νερά, μια φυσική λιμνοθάλασσα προς τη βόρεια πλευρά, η ανοιχτή θάλασσα από τη νότια, και όλα αυτά με φόντο τον ατέρμονο ορίζοντα, συνθέτουν το σκηνικό. Η παραλία παραπέμπει σε εξωτικό τοπίο εφάμιλλο με αυτών της Καραϊβικής αλλά και ακόμη ομορφότερο, λόγω των ιριδιζουσών αποχρώσεών τους στην ακροθαλασσιά, χρώμα για το οποίο ευθύνονται χιλιάδες μικροσκοπικά οστρακοειδή με το όνομα Foraminifera (τρηματοφόρα), τα οποία, όταν ολοκληρώνουν τον κύκλο της ζωής τους, αφήνουν στην άμμο τα κοχύλια τους που συνθλίβονται και προσδίδουν αυτό το εξαίσιο χρωματικό αποτέλεσμα.

Η ανατολική πλευρά της παραλίας είναι οργανωμένη με ομπρέλες, ξαπλώστρες, beach bar, ντουζιέρες, αποδυτήρια και χώρο στάθμευσης, συγκεντρώνοντας το μεγαλύτερο πλήθος του κόσμου. Όσοι επιθυμούν να περάσουν απέναντι στη χερσόνησο, μπορούν να διασχίσουν περπατώντας την απόσταση καθώς το βάθος του νερού δεν υπερβαίνει το ένα μέτρο. Η λιμνοθάλασσα που σχηματίζεται σε αυτό το σημείο, είναι ιδανικός χώρος ασφαλούς παιχνιδιού για τα μικρά παιδιά, καθώς σε όλη την έκτασή της είναι πολύ ρηχή. Προχωρώντας προς τη χερσόνησο, παρατηρεί ο καθένας κέδρους που περιβάλλονται από προστατευτικά σκοινιά και ανακαλύπτει μικρούς κρυφούς ορμίσκους στη νότια πλευρά της. Στο τέλος της μπορεί να δει το παρεκκλήσι της Αγίας Ειρήνης και το φάρο που υπάρχει εκεί.

Το φθινόπωρο ανθίζουν στην περιοχή τα εντυπωσιακά λευκά κρινάκια της άμμου και οι υπό εξαφάνιση θαλασσόκεδροι, είδος κέδρων που αναπτύσσεται κοντά σε αμμώδεις παραλίες. Αποτελεί σημείο ξεκούρασης για πληθώρα αποδημητικών πουλιών, κατά τη διάρκεια του μακρινού τους ταξιδιού προς την Αφρική ή αντίστροφα, αλλά και τόπο αναπαραγωγής της θαλάσσιας χελώνας Καρέτα-Καρέτα (Caretta-Caretta) που φωλιάζει και γεννάει τα αυγά της.

ΙΣΤΟΡΙΑ
Το Ελαφονήσι ή Λαφονήσι έχει συνδεθεί με πολλούς θρύλους και ιστορίες στο πέρασμα των αιώνων, ακόμη από την εποχή της αρχαιότητας. Συγκεκριμένα, εικάζεται ότι σε αυτό το σημείο βρίσκονται οι Μουσαγόρες Νήσοι, όπου υπήρχε ένας ναός αφιερωμένος στον Μουσαγέτη (δηλαδή ηγέτη των εννέα Μουσών) Απόλλωνα και οι άνθρωποι του πρόσφεραν θυσίες και έκαναν δεήσεις, ώστε να πείθει τις Μούσες να εξευμενίζουν τη θάλασσα με τη μουσική και το τραγούδι τους. Αργότερα ταυτίστηκε με ιστορίες πως ήταν λημέρι και πειρατικό ορμητήριο, εκ των οποίων προέρχεται και το όνομα Λαφονήσι, που σημαίνει νησί με λάφυρα, τα λάφυρα που έκρυβαν εδώ οι πειρατές.
Μια αληθινή αλλά πολύ δυσάρεστη ιστορία εκτυλίχτηκε σε αυτόν τον τόπο το 1824, όταν 850 γυναικόπαιδα και 40 πολεμιστές Έλληνες, κρύφτηκαν στο Ελαφονήσι με την ελπίδα ότι οι Τούρκοι δεν θα ανακαλύψουν το θαλάσσιο πέρασμα. Ένα άλογο, όμως, που πέρασε απέναντι τους έδειξε τον τρόπο και έτσι ανακάλυψαν την κρυψώνα τους και τους σκότωσαν, ως αντίποινα για την ελληνική επανάσταση. Μνημείο αυτής της σφαγής έχει στηθεί στο πάρκο μνήμης που υπάρχει στην ευρύτερη περιοχή του χώρου στάθμευσης.
Άλλο ένα θλιβερό συμβάν διαδραματίστηκε στη χερσόνησο του Ελαφονησίου το Φεβρουάριο του 1907. Ήταν τότε που το αυστριακό ατμόπλοιο «Imperatrix» ξεκίνησε από την Τεργέστη με προορισμό τη Βομβάη, μεταφέροντας εμπορεύματα και επιβάτες και, λίγες ημέρες αργότερα, κατά τη διάρκεια μιας ισχυρής καταιγίδας, παρέκλινε από την πορεία του και προσέκρουσε στις ξέρες, εκατό μόλις μέτρα από την παραλία, δημιουργώντας ρήγμα στο σκαρί του. Όσοι έδρασαν με πανικό επιβιβάστηκαν σε λέμβους και δυστυχώς πνίγηκαν, ενώ αργότερα, δώδεκα ειδικά εκπαιδευμένοι άνθρωποι κατόρθωσαν να προσεγγίσουν την ακτή και να ζητήσουν βοήθεια. Οι μοναχοί της Ιεράς Μονής της Χρυσοσκαλίτισσας, που βρίσκεται κοντά, ήταν οι πρώτοι που ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα και δύο μέρες αργότερα, με ομαδική προσπάθεια των Κρητικών των εγγύς περιοχών, σώθηκαν όλοι οι επιβαίνοντες. Οι θανόντες, 38 σε αριθμό, τάφηκαν στο νησί και προς τιμήν τους στήθηκε ένας μεγάλος ξύλινος σταυρός. Για την αποφυγή παρόμοιων τραγικών γεγονότων χτίστηκε φάρος ύψους 23 και εμβέλειας 30 μέτρων ώστε να προειδοποιεί τους ναυτικούς να μένουν μακριά από τα βράχια.