Ανάμεσα στα σπουδαιότερα αντιπροσωπευτικά κτίσματα της Ενετοκρατίας της πόλης της Κισσάμου συγκαταλέγεται και το γνωστό Διοικητήριο στην πλατεία Τζανακάκη, μέσα στο κάστρο του Καστελίου. Βρίσκεται στην χαρακτηριζόμενη ως παραδοσιακή πλευρά της πόλης, εκεί που κάποτε ήταν το κέντρο των Ενετών, αλλά και των Τούρκων κατακτητών που τους διαδέχτηκαν. Οι δεύτεροι, μάλιστα, επέκτειναν τα όρια των τειχών του κάστρου και συμπεριέλαβαν σε αυτό το Διοικητήριο. Με την πάροδο των ετών επήλθαν ποικιλόμορφες αλλαγές στους εσωτερικούς αλλά και στους εξωτερικούς του χώρους μέχρι το 2006, και έκτοτε λειτουργεί ως το Αρχαιολογικό Μουσείο της Κισσάμου.
Η συλλογή αρχαιολογικών ευρημάτων της ευρύτερης περιοχής ξεκίνησε το 1936 από το Φιλολογικό Σύλλογο Καστελίου και την επόμενη χρονιά εκτέθηκαν όσα ήταν διαθέσιμα σε δύο αίθουσες του ισογείου, ενώ οι υπόλοιπες στέγαζαν δημόσιες υπηρεσίες όπως το Ειρηνοδικείο και το Υποθηκοφυλακείο. Από το 2000 έως το 2006 έλαβαν χώρα οι απαραίτητες τεχνικές εργασίες ώστε να λειτουργήσει αποκλειστικά ως Μουσείο.
Στην είσοδο του Μουσείου προβάλλεται μια ψηφιακή παρουσίαση που κατατοπίζει τον εκάστοτε επισκέπτη αναφορικά με τον καταστροφικό σεισμό του 365π.Χ. που ισοπέδωσε τη δυτική Κρήτη. Τα εκθέματα είναι οργανωμένα ανά θεματολογία, ανασκαφική δραστηριότητα και χρονολογία, καλύπτοντας την περίοδο από την προϊστορική εποχή έως την ύστερη αρχαιότητα.
Οι ενότητες του Μουσείου διαμορφώνονται συνοπτικά ως εξής:
ΙΣΟΓΕΙΟ
Αίθουσα 1: εισαγωγική παρουσίαση μέσω χρονολογικού πίνακα και χάρτη των αρχαιολογικών τοποθεσιών της περιοχής και ευρήματα από τις ανασκαφές στα Νωπήγεια της Μινωικής εποχής.
Αίθουσα 2: οτιδήποτε σχετίζεται με τη γεωμετρική περίοδο και κυρίως αντικείμενα που συλλέχθηκαν από τις αρχαίες πόλεις-κράτη της Πολυρρήνιας και της Φαλάσαρνας των ελληνιστικών χρόνων.
Αίθουσα 3: σε συνέχεια της παρουσίασης των ελληνιστικών χρόνων, υπάρχουν αντιπροσωπευτικά δείγματα κεραμικών αντικειμένων, με χαρακτηριστικότερα τους μεγάλους αμφορείς με μαύρο γάνωμα και επίθετα ανάγλυφα εμβλήματα κατασκευασμένα με μήτρες. Επίσης, εκτίθενται επιγραφές και γλυπτά κυρίως από την εποχή της Ρωμαιοκρατίας.
Πλησιάζοντας τη σκάλα ή το ασανσέρ για τον πρώτο όροφο, ο καθένας μπορεί να παρατηρήσει το σωζόμενο μέρος της ανασκαφής ενός ρωμαϊκού λουτρού, πάνω στο οποίο είχε ανοικοδομηθεί το κτήριο του Μουσείο κατά την Ενετοκρατία.
ΟΡΟΦΟΣ
Αίθουσα 4: η μεγαλύτερη αίθουσα του Μουσείου είναι αφιερωμένη στις αστικές επαύλεις της ελληνορωμαϊκής Κισσάμου και περιέχει πληθώρα από ψηφιδωτά δάπεδα, γλυπτά, τραπεζοφόρα, ένα ηλιακό ρολόι και ένα δείγμα opus sectile (τοποθέτηση χρωματιστών μαρμάρων σε ψηφιδωτό δάπεδο).
Αίθουσα 5: η θεματική της αφορά στην οικονομική και εμπορική δραστηριότητα της πόλης και εμπεριέχει νομίσματα και αμφορείς με ανάλογο εποπτικό υλικό.
Αίθουσα 6: αφιερωμένη στην καθημερινή ζωή των ανθρώπων με παρουσίαση οικιακών αντικειμένων από μέταλλο, πηλό ή οστό. Επιπλέον προβάλλεται η βιοτεχνική παραγωγή των κεραμικών και των μεταλλευτικών εργαστηρίων.
Αίθουσα 7: η τελευταία αίθουσα παρουσιάζει ταφικά ευρήματα. Κτερίσματα από τον 4ο αιώνα π.Χ. αλλά και από την ρωμαϊκή και την παλαιοχριστιανική εποχή.
Η ΠΟΛΗ ΤΗΣ ΚΙΣΣΑΜΟΥ Στο βορειοδυτικόάκρο της Κρήτης, ανάμεσα στα ακρωτήρια της Γραμβούσας και του Σπάθα, σχηματίζεται ένας φυσικός κόλπος, στο μυχό του οποίου είναι χτισμένη η σύγχρονη πόλη της Κισσάμου. Βρίσκεται σε απόσταση 38 χιλιομέτρων δυτικά των Χανίων, αποτελεί τη δεύτερη μεγαλύτερη πόλη του νομού και είναι το διοικητικό κέντρο του Δήμου Κισσάμου που απαρτίζεται από τις δημοτικές ενότητες Κισσάμου, Ιναχωρίου και Μυθήμνης, μετά την εφαρμογή του προγράμματος Καλλικράτης. Πρόκειται για μία σύγχρονη, αυτόνομη, φιλόξενη και άρτια οργανωμένη παραθαλάσσια πόλη, της οποίας η οικονομία βασίζεται στην παραγωγή αγροτικών προϊόντων, λαδιού, κρασιού αλλά και στον τουρισμό και το εμπόριο. ΙΣΤΟΡΙΑ Η ιστορία της είναι μακραίωνη, από τα αρχαία ακόμη χρόνια, όταν η Κίσσαμος ήταν το επίνειο της Πολυρρήνιας και βρισκόταν…
Οι Αμμόλοφοι (ή Κομολίθοι) είναι ένα από τα πιο παράξενα και ενδιαφέροντα τοπία που υπάρχουν στην Κρήτη. Δίπλα στην κοιλάδα του Τυφλού ποταμού, περίπου 35 χλμ δυτικά των Χανίων, οι Κομόλιθοι βρίσκονται εντός των διοικητικών ορίων του Δήμου Κισσάμου.